Alienacja rodzicielska – co warto wiedzieć?
Alienacja rodzicielska może prowadzić do znacznego osłabienia bądź nawet całkowitego zerwania więzi pomiędzy dzieckiem a jednym z rodziców. Zjawisko to przybiera niekiedy formę utrudniania kontaktów z dzieckiem, albo budowania w jego oczach negatywnej opinii o drugim rodzicu. Wbrew pozorom, ten problem jest niestety znacznie powszechniejszy niż się może to wydawać.
Czym jest alienacja rodzicielska?
Pod pojęciem alienacji rodzicielskiej kryje się stan psychiczny dziecka, którego rodzice znajdują się w sytuacji konfliktowej (separacja, rozstanie lub rozwód), silnie sprzymierzającego się z jednym z rodziców i zrywającego więzi z drugim rodzicem bez obiektywnego uzasadnienia.
Przykłady alienacji rodzicielskiej
Alienacja rodzicielska to pewien proces, w którym jedno z rodziców (często określane jako rodzic alienujący), manipuluje dzieckiem, aby zniechęcić je do drugiego rodzica (nazywanego rodzicem wyalienowanym). Działania tego typu mogą obejmować:
- krytykowanie, oczernianie, oskarżanie drugiego rodzica
- utrudnianie kontaktów osobistych oraz “na odległość” (np. przez telefon lub Internet),
- wymuszanie na dziecku deklaracji uczuć względem jednego z rodziców,
- wymuszanie negatywnych komentarzy dziecka pod adresem drugiego z rodziców,
- oferowanie dziecku korzyści materialnych i niematerialnych w zamian za okazanie negatywnego nastawienia względem drugiego rodzica.
Celem takich działań jest zniszczenie więzi między dzieckiem a rodzicem wyalienowanym, co może prowadzić do trwałego uszkodzenia relacji rodzinnych.
Przyczyny alienacji rodzicielskiej
Przyczyny alienacji rodzicielskiej są zazwyczaj złożone i różnorodne. Mogą one wynikać z konfliktów między rodzicami, chęci zemsty, a także z niezdolności do zaakceptowania końca związku:
- Rozwód lub separacja – w wyniku rozpadu małżeństwa lub związku często dochodzi do konfliktów, które mogą eskalować do działań alienacyjnych,
- Zaburzenia osobowości – rodzice z zaburzeniami osobowości (np. narcyzm) mogą częściej podejmować działania alienacyjne,
- Chęć kontroli – rodzic alienujący może pragnąć kontrolować dziecko i jego relacje, aby zaspokoić własne potrzeby emocjonalne,
- Lojalność dziecka – rodzic może manipulować dzieckiem, aby zwiększyć jego lojalność wobec siebie kosztem drugiego rodzica.
Metody przeciwdziałania alienacji rodzicielskiej
Przeciwdziałanie alienacji rodzicielskiej wymaga różnych, odpowiednio skoordynowanych działań na wielu poziomach. Na szczęście ustawodawca przewidział mechanizmy, za sprawą których rodzice wyalienowani mogą podejmować próby przeciwdziałania tego typu nieuczciwym praktykom.
Najbardziej podstawowym narzędziem prawnym jest w tym przypadku wniosek o uregulowanie kontaktów z dzieckiem. Niestety nawet prawomocne orzeczenie sądu może nie przynieść spodziewanego rezultatu. Innym potencjalnym rozwiązaniem, które w założeniu może stanowić rekompensatę za okres odizolowania, jest żądanie wypłaty zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych jednego rodzica względem drugiego. Niemniej jednak, w przypadku problemu alienacji rodzicielskiej, najbardziej zasadnym wydają się pozasądowe metody rozwiązania sporu pomiędzy rodzicami, takie jak choćby mediacje. W praktyce, bywa bardzo różnie, dlatego w takiej sytuacji z pewnością przyda się pomoc doświadczonego radcy prawnego z Częstochowy.
Alienacja rodzicielska – co warto wiedzieć?
Alienacja rodzicielska to poważny problem, który może powodować wiele negatywnych skutków dla wszystkich zaangażowanych w tę sytuację stron. Zrozumienie samego zjawiska i jego przyczyn są kluczowe dla podejmowania skutecznych działań mających na celu przede wszystkim dobro dziecka. Mając na uwadze fakt, iż małoletni są biernymi, nie mającymi możliwości reakcji podmiotami sporu dorosłych, bardzo ważne jest wzajemne poszanowanie potrzeb dziecka. Zdarza się jednak, że osiągnięcie porozumienia z drugim rodzicem nie jest możliwe, a jedyną metodą rozwiązania sporu zdaje się sądowe rozstrzygnięcie. Jeśli nie wiesz od czego zacząć – skontaktuj się z nasza kancelarią rozwodową w Częstochowie.
